ছালৰ বার্ধক্য, পুষ্টি আৰু SPF

বিপ্লব ওজা

বার্ধক্য (Aging)
বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাৰ মতে জৈৱিক পৰ্যায়ত সময়ৰ লগে লগে বিভিন্ন ধৰণৰ আণৱিক আৰু কোষীয় ক্ষতি বৃদ্ধি হোৱাৰ ফলত বয়স বৃদ্ধি হয়।বয়স বৃদ্ধি হোৱাৰ লগে-লগে শাৰীৰিক আৰু মানসিক ক্ষমতা ক্ৰমান্বয়ে হ্ৰাস পায়; ৰোগ-ব্যাধিয়ে দেখা দিয়ে আৰু অৱশেষত মৃত্যুৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি পায়।এই পৰিৱৰ্তনবোৰ ৰৈখিক বা সুসংগত নহয়।এইবোৰ কেৱল এজন ব্যক্তিৰ বয়সৰ সৈতে শিথিলভাৱে সম্পৰ্কিত। বৃদ্ধ বয়সত দেখা পোৱা পার্থক্যবোৰ আকস্মিক নহয়। জৈৱিক পৰিৱৰ্তনৰ বাহিৰেও বয়স বৃদ্ধি প্ৰায়ে অন্যান্য পৰিৱৰ্তনৰ সৈতে সম্পৰ্কিত যেনে- অৱসৰ, আবাসিক স্থানান্তৰ, বন্ধু তথা আত্মীয়-স্বজনৰ মৃত্যু ইত্যাদি। বয়স বৃদ্ধিৰ দুটা প্ৰধান উপাদান আছে।ক্ৰন’লজিকেল এজিং – যি বছৰ, মাহ আৰু দিনৰ ক্ষেত্ৰত ব্যক্তিজনৰ প্ৰকৃত বয়স বুজায়। বয়স বৃদ্ধিৰ এই উপাদানটো অবিৰত আৰু অপৰিৱৰ্তনীয়। আনহাতে দ্বিতীয় উপাদান হৈছে শাৰীৰিক বা জৈৱিক বয়স বৃদ্ধি – কিছুমান কোষীয় বা আণৱিক মাপকাঠিৰ ভিত্তিত হোৱা ব্যক্তিৰ বিকাশ আৰু পৰিৱৰ্তন।

ছালৰ বার্ধক্য
ছাল হৈছে মানৱ শৰীৰ আৰু বাহ্যিক পৰিৱেশৰ মাজত সম্পৰ্ক ৰক্ষা কৰা একমাত্র অংগ। ই কেৱল বাহ্যিক পৰিৱেশৰ ক্ষতিৰ পৰাই শৰীৰক সুৰক্ষিত নকৰে আনকি শৰীৰত পানীৰ ভাৰসাম্যতা ৰক্ষা কৰে। গোটেই জীৱনজুৰি আমাৰ অংগসমূহৰ বয়স বৃদ্ধি হয়।মানৱ শৰীৰৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ অংগ হিচাপে ছালে বয়স, অতিবেঙুনীয়া বিকিৰণৰ সংস্পৰ্শলৈ অহা আৰু ৰাসায়নিক প্ৰদূষণৰ বাবে বয়স বৃদ্ধিৰ স্পষ্ট লক্ষণ দেখুৱায়।
ছালৰ বয়স বৃদ্ধিক কালক্ৰমিক বয়স বৃদ্ধি আৰু আলোক-বয়স বৃদ্ধিত ভাগ কৰিব পাৰি।সমগ্ৰ শৰীৰত ছালৰ কালক্ৰমিক বয়স বৃদ্ধি হয় আৰু পোহৰৰ সংস্পৰ্শলৈ অহা শৰীৰৰ স্থানসমূহত ফটো-এজিং হয়। আভ্যন্তৰীণ কাৰকসমূহৰ ফলত হোৱা ক্ৰন’লজিকেল এজিং স্বাভাৱিকভাৱেই হয় আৰু ইয়াক সলনি কৰাটো কঠিন।কিন্তু বাহ্যিক কাৰকসমূহ সলনি কৰি ফটো-এজিং বিলম্বিত কৰাটো সম্ভৱ।যুক্তিসঙ্গত আহাৰ আৰু সন্তুলিত পুষ্টিৰ জৰিয়তেও বয়স বৃদ্ধি বিলম্বিত কৰিব পৰা যায়।

বয়স বৃদ্ধিৰ আঁৰৰ বিজ্ঞান
বয়স বৃদ্ধিৰ আঁৰৰ বিজ্ঞান জানিবৰ বাবে আমি প্ৰথমে টিলোমাৰৰ বিষয়ে জানিব লাগিব। টিলোমাৰনো কি?ইয়াৰ কাৰ্য্যক্ষমতা আৰু সংক্ষিপ্তকৰণ কেনেধৰণে হয়?এটা এটাকৈ স্পস্ট কৰো আহক।

টিলোমাৰ
টিলোমাৰ হৈছে ক্ৰম’জমৰ শেষৰ ফালে থকা পুনৰাবৃত্তিমূলক নিউক্লিয়টাইড ক্ৰম।ই সংকোষকেন্দ্ৰীয় ক্ৰম’জমসমূহত থাকে। এইবোৰ হৈছে প্ৰ’টিনৰ নন-কোডিং অঞ্চল।

টিলোমাৰৰ গঠন
টিলোমাৰসমূহ হৈছে ৰৈখিক সংকোষকেন্দ্ৰীয় ক্ৰম’জমৰ শেষৰ ফালে থকা বিশেষ তথা অত্যন্ত সংৰক্ষিত ডি. এন.এ-প্ৰটিন কমপ্লেক্স।মানৱ টিলোমেৰিক ডি.এন.এ. ক্ৰম 5′-(TTAGGG) n-3′ ৰ টেণ্ডেম পুনৰাবৃত্তিৰ দ্বাৰা গঠিত।ই ক্ৰম’জমৰ শেষত এক বিশেষ “কেপ” গঠন কৰে। এইবোৰে ক্ৰম’জমবোৰক ক্ষতিকাৰক এণ্ড-টু-এণ্ড ফিউজনৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰি ৰাখে।

টিলোমাৰ সংক্ষিপ্তভবন (Shortening of Telomer)
আমাৰ বয়স বৃদ্ধি হোৱাৰ লগে-লগে টিলোমাৰবোৰ চুটি হোৱাটো স্বাভাৱিক।অৱশ্যে কিছুমান লোকৰ গোটেই জীৱনজুৰি অস্বাভাৱিকভাৱে টিলোমাৰবোৰ চুটি হৈ থাকে। অতি চুটি টিলোমেৰছৰ ঘটনা কোষৰ বৃদ্ধ অৱস্থাৰ সৈতে জড়িত।আমাৰ শৰীৰৰ বেছিভাগ কোষৰ (দৈহিক কোষ) সীমিত সংখ্যক বিভাজন হয় সেয়েহে ইয়াৰ প্ৰসাৰৰ ক্ষমতাও সীমিত।সময়ৰ লগে লগে কোষৰ হ্ৰাস বা চুটি টিলোমেৰছৰ ফলত অংগ আৰু কলা বিকল হব পাৰে।অন্য শব্দত ইয়াক জৈৱিক বার্ধক্য বুলি ক’ব পাৰি।সেয়েহে টেলোমেৰবোৰ চুটি হোৱাটো বয়স বৃদ্ধিৰ বাবে জৈৱচিহ্ন হিচাপে গণ্য কৰিব পাৰি।চুটি টিলোমাৰবোৰক টেলোমেৰ বায়’লজী ডিছঅৰ্ডাৰ (TBD) নামৰ অৱস্থাৰ সৈতে সম্পৰ্কিত কৰা হৈছে আৰু ইয়াক ত্বৰান্বিত বয়স বৃদ্ধিৰ সৈতে তুলনা কৰা হৈছে।উদাহৰণস্বৰূপে ডাইস্কেৰাটোচিছ কনজেনিটা (DC) পালমোনেৰী ফাইব্ৰ’ছিছ (PF) আৰু ক্ৰনিক অব্ষ্ট্ৰাক্টিভ পালমোনেৰী ডিজিজ (COPD)।
টিলোমাৰ চুটি হোৱাৰ সৈতে জড়িত লক্ষণ আৰু পৰিণামসমূহ –

চেলুলাৰ এজিং আৰু সংবেদনশীলতা – সময়ৰ গতিত টিলোমাৰবোৰ চুটি হোৱাৰ লগে লগে কোষবোৰৰ বয়স বৃদ্ধিৰ প্ৰৱণতা অধিক হৈ পৰে আৰু অৱশেষত সংবেদনশীল অৱস্থাত প্ৰৱেশ কৰে।সংবেদনশীল কোষবোৰে সঠিকভাৱে বিভাজন আৰু কাৰ্য্য কৰাৰ ক্ষমতা হেৰুৱাই পেলায় যাৰ ফলত কলাৰ বিকলতা আৰু বয়স-সম্পৰ্কীয় ৰোগৰ সৃষ্টি হয়।

ৰোগ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি – চুটি টিলোমাৰবোৰ হৃদযন্ত্ৰৰ ৰোগ, ডায়েবেটিছ আৰু কৰ্কট ৰোগকে ধৰি বিভিন্ন স্বাস্থ্যজনিত অৱস্থাৰ বিপদাশংকাৰ সৈতে জড়িত।চুটি টিলোমাৰ থকা ব্যক্তিসকলৰ আগতীয়াকৈ বয়স-সম্পৰ্কীয় ৰোগ আৰম্ভ হোৱাৰ সম্ভাৱনা থাকিব পাৰে।
ৰোগ প্ৰতিৰোধ প্ৰণালীৰ দুৰ্বলতা – টিলোমাৰ হ্ৰাস হোৱাটোৱে ৰোগ প্ৰতিৰোধ কোষসমূহক প্ৰভাৱিত কৰে যাৰ ফলত ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা হ্ৰাস পায়।ইয়াৰ ফলত সংক্ৰমণৰ প্ৰতি সংবেদনশীলতা বৃদ্ধি পাব পাৰে আৰু ঘাঁৰ আৰোগ্য হ্ৰাস হ’ব পাৰে।

মানসিক চাপ আৰু মানসিক প্ৰভাৱ – দীৰ্ঘস্থায়ী চাপে টিলোমাৰ চুটি হোৱাটো ত্বৰান্বিত কৰে।উচ্চ চাপৰ স্তৰ অনুভৱ কৰা লোকসকলৰ চুটি টিলোমেৰছৰ বাবে অকাল বয়স বৃদ্ধিৰ লক্ষণ দেখা দিব পাৰে।

চুলি বগা হোৱা আৰু চুলি সৰা – টিলোমাৰৰ দৈৰ্ঘ্য চুলিৰ স্বাস্থ্যৰ সৈতে সম্পৰ্কিত।চুটি টিলোমাৰে অকালতে চুলি ধূসৰ আৰু পাতল হোৱাত অৰিহণা যোগাব পাৰে।

ছালৰ বয়স বৃদ্ধি – চুটি টিলোমাৰ থকা ছালৰ কোষবোৰে বয়স বৃদ্ধিৰ লক্ষণ দেখুৱায় যেনে ছাল সোতমোচ (wrinkles)পৰা আৰু স্থিতিস্থাপকতা হ্ৰাস পোৱা।তাৰুণ্যপূৰ্ণ ছালৰ বাবে টিলোমাৰ ৰক্ষণাবেক্ষণ অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ।

বৌদ্ধিক অৱনতি – চুটি টিলোমাৰবোৰ বৌদ্ধিক দুৰ্বলতা আৰু আলঝেইমাৰ ৰোগৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধিৰ সৈতে সম্পৰ্কিত।চুটি টিলোমাৰ থকা মগজুৰ কোষবোৰৰ কাৰ্য্যকৰীতা কম হ’ব পাৰে।

প্ৰজনন স্বাস্থ্যৰ প্ৰভাৱ – টিলোমাৰৰ দৈৰ্ঘ্যই উৰ্বৰতা আৰু গৰ্ভাৱস্থাৰ ফলাফলক প্ৰভাৱিত কৰে।প্ৰজনন কোষসমূহত থকা চুটি টিলোমাৰে গৰ্ভধাৰণ আৰু গৰ্ভাৱস্থাৰ জটিলতাৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে।

ক্লান্তি আৰু শক্তি হ্ৰাস – টিলোমাৰ চুটি হোৱাৰ ফলত কোষীয় ক্লান্তিয়ে সামগ্ৰিক ক্লান্তি আৰু জীৱনশক্তি হ্ৰাস কৰাত অৰিহণা যোগাব পাৰে।

ত্বৰিত বয়স – ব্যতিক্ৰমীভাৱে চুটি টিলোমাৰ থকা ব্যক্তিসকলে আভ্যন্তৰীণ আৰু বাহ্যিকভাৱে ত্বৰান্বিত বয়স বৃদ্ধিৰ লক্ষণ প্ৰদৰ্শন কৰিব পাৰে।

মনত ৰাখিব যে টিলোমাৰৰ দৈৰ্ঘ্য আনুবংশিক কাৰক, জীৱনশৈলীৰ পছন্দ আৰু পৰিৱেশৰ চাপৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হয়। যদিও আমি ক্লিনিকেল অনুশীলনত পোনপটীয়াকৈ টিলোমাৰৰ পৰিমাপ কৰিব নোৱাৰোঁ। স্বাস্থ্যকৰ জীৱনশৈলী বজাই ৰখা যেনে – মানসিক চাপ নিয়ন্ত্ৰণ কৰা, ব্যায়াম কৰা আৰু উচিত খাদ্যাভ্যাসে টিলোমাৰৰ স্বাস্থ্য আৰু সামগ্ৰিকভাৱে দীৰ্ঘায়ুৰ ওপৰত ইতিবাচক প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে।

আয়ুৰ্বেদ অনুসৰি বয়স বৃদ্ধি প্ৰতিৰোধ
বয়স বৃদ্ধিৰ প্ৰক্ৰিয়া সম্পূৰ্ণৰূপে খাদ্য আৰু জীৱনশৈলীৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল। দৈনন্দিন কার্যকলাপত দিনচর্যাৰ কিছুমান গুৰুত্বপূৰ্ণ নীতি অন্তৰ্ভুক্ত কৰি বয়স বৃদ্ধি প্ৰতিৰোধ কৰিব পাৰি। উদাহৰণস্বৰূপে, অঞ্জনা (এক প্ৰকাৰৰ চকুৰ চিকিৎসা), অভয়াংগা (শৰীৰৰ মালিচ) – বিশেষকৈ শ্বিৰো-অভয়াংগা (মূৰৰ মালিচ), নাস্যা (নাকত তৈলাক্ত টোপাল), স্নেহা-গন্ডুষা (মুখত তেল ৰখা), ভৰি আৰু বাহ্যিক ছিদ্র পৰিষ্কাৰ কৰা আৰু ব্যায়াম ইত্যাদি।

আয়ুৰ্বেদৰ অন্যান্য নীতি অনুসৰণ কৰি যেনে নিয়ম অনুসৰি ‘ত্ৰয়োপস্তম্ভ’ (আহাৰ, টোপনি আৰু সম্ভোগ)ৰ পালন; পঞ্চকৰ্মৰ দ্বাৰা ঋতু অনুসৰি ক্ৰমান্বয়ে বৃদ্ধি পোৱা দোষ আঁতৰোৱা; সদবৃত্তি (সামাজিক আৰু ব্যক্তিগত নৈতিকতা) আৰু আচাৰ ৰসায়ন (নৈতিকতা) অবলম্বনৰ জৰিয়তে আৰু নিৰ্ধাৰিত নিয়ম অনুসৰি আহাৰ গ্ৰহণ কৰি বয়স বৃদ্ধি প্ৰতিৰোধ কৰিব পৰা যায়।

পুষ্টি পৰামৰ্শসমূহ
ছালৰ স্বাস্থ্যৰ সৈতে পুষ্টি ঘনিষ্ঠভাৱে জড়িত আৰু যৌৱনৰ পৰা বৃদ্ধ বয়সলৈকে ছালৰ সকলো জৈৱিক প্ৰক্ৰিয়াৰ বাবে ই প্ৰয়োজনীয়। পুষ্টিৰ স্তৰ আৰু খাদ্যাভ্যাসে ক্ষতিগ্ৰস্ত ছালৰ মেৰামতি কৰিব পাৰে। অত্যাৱশ্যকীয় পুষ্টি আৰু ইয়াৰ কাৰ্য্যসমূহ তলত দিয়া হ’ল –

পানী- ই ছালৰ আভ্যন্তৰীণ ভাৰসাম্য আৰু কলাৰ কাৰ্য্যক্ষমতা বজাই ৰাখে।
প্ৰ’টিন- ই ছালৰ কোষৰ গঠন আৰু মেৰামতিৰ জৰিয়তে (প্ৰ’টিন সংশ্লেষণ আৰু বিপাকত জড়িত) ছালৰ শাৰীৰিক কাৰ্য্য আৰু শক্তিৰ যোগানৰ মধ্যস্থতা হিচাপে কার্য সম্পাদন কৰে ।
ক’পাৰ- ই এক্সট্ৰাচেলুলাৰ মেট্ৰিক্স, ছালৰ প্ৰ’টিনৰ সংশ্লেষণ আৰু স্থিৰকৰণ তথা এঞ্জিঅ’ জেনেচিছৰ সৈতে জড়িত।
জিংক- ই এপিডাৰমেল কেৰাটিন চাইটৰ প্ৰসাৰণ আৰু পৃথকীকৰণত অংশগ্ৰহণ কৰে।
আইৰণ- ই ছালৰ কোষসমূহত এণ্টিঅক্সিডেণ্ট এনজাইমৰ কাৰ্য্যকলাপৰ সৈতে ঘনিষ্ঠভাৱে সম্পৰ্কিত।
চেলেনিয়াম – ই ছালৰ কেৰাটিন চাইটৰ বিকাশ আৰু কাৰ্য্য তথা এণ্টিঅক্সিডেণ্ট এনজাইম কাৰ্য্যকলাপৰ বাবে অত্যাৱশ্যকীয়।
ভিটামিন A- ইয়াৰ এন্টি-এজিং উপাদানসমূহে জিন আৰু মেট্ৰিক্স মেটালোপ্ৰ’টিনেজৰ অভিব্যক্তি নিয়ন্ত্ৰণ কৰি ছালৰ বয়স বৃদ্ধি ৰোধ কৰে।
ভিটামিন B কমপ্লেক্স- ই ছালৰ প্ৰদাহ আৰু ৰঙৰ সৈতে সম্পৰ্কিত।
ভিটামিন C- ই ছালৰ কোলাজেন সংশ্লেষণ আৰু আন্তঃকোষীয় প্ৰতিক্ৰিয়াশীল অক্সিজেন প্ৰজাতি(ROS)ৰ নিৰ্মূলকৰণত জড়িত।
ভিটামিন D- ই ছালৰ ডি.এন.এৰ ক্ষতি, প্ৰদাহ, আৰু ফটোকাৰ্চিনোজেনেছিছ হ্ৰাস কৰে।
ভিটামিন E- ই লিপিড পেৰক্সিডেশ্যন প্ৰতিৰোধ কৰি ছালৰ বয়স বৃদ্ধি ৰোধ কৰে।
আনহাতে, কিছুমান খাদ্যৰ অত্যাধিক সেৱনে ছালৰ কোষসমূহৰ ক্ষতি কৰে। এইবোৰ এনেধৰণৰ –
চৰ্বি- উচ্চ চৰ্বি ছালৰ প্ৰদাহ, অম্ল ছালৰ লিপিড সংশ্লেষণ আৰু বিপাকৰ সৈতে জড়িত।
ধঁপাত- ই ছালৰ ঘনত্ব সলনি কৰে, ছালৰ ৰং আৰু ছালৰ নেক্ৰছিছ ত্বৰান্বিত কৰে।
এলক’হল- ই কেৰাটিন চাইটৰ প্ৰসাৰণ বৃদ্ধি কৰে, ছালৰ পাৰগম্যতা সলনি কৰে আৰু ছালৰ লিপিডৰ গঠনত প্ৰভাৱ পেলায়।
চেনি আৰু বেক কৰা সামগ্ৰী- ই ছালৰ ঘনত্ব, বয়স, অটোফেগী, আৰু প্ৰদাহৰ সৈতে সম্পৰ্কিত।
এন্টি-এজিং আৰু ছানস্ক্ৰীন
ছালৰ বয়স বৃদ্ধি হৈছে এক জটিল জৈৱিক প্ৰক্ৰিয়া য’ত একাধিক উপাদানৰ মিশ্ৰণ জড়িত হৈ থাকে। যদিও ছালৰ বয়স বৃদ্ধিৰ অন্তৰ্নিহিত প্ৰক্ৰিয়াটো এতিয়াও সম্পূৰ্ণৰূপে বুজি পৰা হোৱা নাই। শাৰীৰিক হৰমনৰ হ্ৰাস ছালৰ বয়স বৃদ্ধিৰ বাবে আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ কাৰক। অতিবেঙুনীয়া (UV)বিকিৰণে ছালৰ বয়স বৃদ্ধি আৰু ছালৰ কৰ্কট ৰোগকে ধৰি ছালৰ ৰোগৰ বিকাশত প্ৰায় 80% অৰিহণা যোগায়। সেয়েহে, UV বিকিৰণ ছালৰ বয়স বৃদ্ধিৰ বাবে এক অন্যতম কাৰক।

ছানস্ক্ৰীন এজেণ্টে সূৰ্যৰ পৰা অহা ক্ষতিকাৰক UV বিকিৰণৰ ক্ষতিকাৰক প্ৰভাৱ হ্ৰাস কৰি ছালক সুৰক্ষা দিয়ে। ছালৰ কৰ্কট ৰোগৰ প্ৰায় 90% ঘটনা সূৰ্য্যৰ ক্ষতিকাৰক UVB ৰশ্মিৰ সংস্পৰ্শলৈ অহাৰ সৈতে জড়িত। পৃথিৱীখনক বিকিৰণ কৰা UV ৰশ্মি অ’জন স্তৰৰ দ্বাৰা শোষিত হয়। ফলস্বৰূপে, UVA আৰু UVB পৃথিৱীৰ পৃষ্ঠত উপস্থিত হয়। UVA -য়ে পৃথিৱীৰ পৃষ্ঠত উপনীত হয় আৰু অকালতে ছালৰ বয়স বৃদ্ধি আৰু ছালৰ কৰ্কট ৰোগত অৰিহণা যোগায়, আনহাতে, UVB-য়ে ৰ’দত জ্বলা-পোৰা কৰে।

ছানস্ক্ৰীন ব্যৱহাৰৰ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ কাৰণ হ’ল ই আমাক ক্ষতিকাৰক UV ৰশ্মিৰ পৰা ৰক্ষা কৰে যেনে -অকাল বয়স বৃদ্ধি, টেনিং আৰু ছানবাৰ্ন প্ৰতিৰোধ কৰে, মুখত দাগ হ্ৰাস কৰে, ছালৰ স্বাস্থ্য উন্নত কৰে আৰু ছালৰ কৰ্কট ৰোগৰ প্ৰাদুৰ্ভাৱ হ্ৰাস কৰে। UVA ৰশ্মিয়ে মেট্ৰিক্স মেটালোপ্ৰ ‘টিনেজৰ অভিব্যক্তি নিয়ন্ত্ৰণ কৰে যি ছালৰ কঠোৰতা বজাই ৰখা দুটা প্ৰধান উপাদান – ইলাস্টিন আৰু কোলাজেনক অৱনমিত কৰে। UVA বিকিৰণৰ ক্ষতিকাৰক প্ৰভাৱৰ পৰা সুৰক্ষা প্ৰদান কৰাত ব্যৰ্থ হ’লে স্থিতিস্থাপকতা হেৰুৱাব পাৰে আৰু ছালখন সোতমোচ খাব পাৰে।

ছানস্ক্ৰীনৰ দক্ষতা UV ফিল্টাৰৰ প্ৰকাৰৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে যি জৈৱিক বা অজৈব UV ফিল্টাৰ হ’ব পাৰে। ছানস্ক্ৰীনৰ উপাদানসমূহক বহলভাৱে দুটা প্ৰকাৰত শ্ৰেণীবদ্ধ কৰা হয়- ৰাসায়নিক বা জৈৱিক আৰু ভৌতিক বা অজৈব। জৈৱিক ফিল্টাৰবোৰে সেই পদাৰ্থবোৰ গঠন কৰে যিবোৰে ৰাসায়নিক গঠনৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি এক নিৰ্দিষ্ট পৰিসৰৰ তৰংগদৈৰ্ঘ্যৰ UV বিকিৰণ শোষণ কৰিবলৈ সক্ষম হয়। আনহাতে অজৈব ফিল্টাৰৰ ভিতৰত আছে জিংক অক্সাইড, টাইটানিয়াম ডাই অক্সাইড, আইৰণ অক্সাইড, কাওলিন আৰু কেলামাইন। এই ফিল্টাৰবোৰে বিক্ষেপণ আৰু প্ৰতিফলনৰ জৰিয়তে UVB/UVA সূৰ্য্যৰ পোহৰ প্ৰতিৰোধ কৰে বুলি কোৱা হয়।

Sun Protection Factor বা চমুকৈ SPF
ছানস্ক্ৰীন সামগ্ৰীবোৰ নিৰ্দিষ্ট কৰাৰ বাবে SPF এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ উপাদান। SPF-এ জ্বলা-পোৰাৰ লগত জড়িত UVB ৰশ্মিৰ পৰিমাপ দিয়ে কিন্তু বয়স বৃদ্ধিৰ লগত জড়িত UVA ৰশ্মিৰ নহয়। SPF-15-এ প্ৰায় 150 মিনিটৰ বাবে ক্ষতিকাৰক UV ৰশ্মিৰ পৰা ছালক সুৰক্ষিত কৰিব পাৰে । বিভিন্ন SPFৰ পৰা সুৰক্ষাৰ স্তৰবোৰ হ ‘ল-SPF-15 এ UVB ৰশ্মিৰ পৰা 93% সুৰক্ষা প্ৰদান কৰে, SPF- 30 এ UVB ৰশ্মিৰ পৰা 97% সুৰক্ষা প্ৰদান কৰে, আৰু SPF- 50 এ UVB ৰশ্মিৰ পৰা 98% সুৰক্ষা প্ৰদান কৰে। সেয়েহে আমি এই সিদ্ধান্তত উপনীত হ ‘ব পাৰো যে SPF- 30 বা SPF-50এ SPF-15ত কৈ কেৱল 4% বা 5% অধিক সুৰক্ষা প্ৰদান কৰে। গতিকে উচ্চ SPF-এ নিম্ন SPF-তকৈ বহু অধিক সুৰক্ষা দিব পাৰে বুলি ভবাটো এটা ভুল ধাৰণাহে মাথোঁ ।

ফোন – ৯৪৩৫০৬৪১৭৪